Climbing
Hoe free solo klimmer Alex Honnold El Capitan veroverde
De ster van de Oscarwinnende film Free Solo verklapt hoe hij met zijn blote handen naar 900 meter hoogte klom.
Rustig wreef hij zijn handen in met magnesiumpoeder. Hij haalde nog eens diep adem, nam een slok water en daar ging 'ie. Afgelopen jaar besloot de Amerikaanse rotsklimmer Alex Honnold om zijn droom te volgen: het beklauteren van El Capitan, een legendarische monoliet van graniet, die 900 meter de hoogte in torent. Wie de top bereikt, wordt beloond met een waanzinnig uitzicht over Yosemite National Park.
Nooit eerder had een mens de verticale klim zonder touwen of zonder ander veiligheidsmateriaal tot een succesvol einde gebracht. Tot de poging van Honnold. Louter en alleen met spierkracht klauterde hij hoger en hoger, het enige dat hem scheidde van een pijnlijke dood waren zijn skills en kalmte. Elke misstap zou hem fataal kunnen worden.
Maar zijn klim was perfectie. Honnold ontving een oorverdovend applaus, zowel op de dag zelf als later in huiskamers en bioscoopzalen. Want zijn onvoorstelbare prestatie leverde hem namelijk niet alleen een record op, maar ook een Oscar. De waanzinnige film die over de klim van zijn leven werd gemaakt, draait nu in de bioscoop en verschijnt naar verwachting binnenkort op Netflix – kijken dus! Beloofd? Beloofd!
For the record: we raden niemand aan te klimmen zonder touwen. Maar er zijn een aantal waardevolle psychologische lessen te leren van Honnold. Hoe kalmeerde hij zijn brein om zijn ultieme droom te bereiken, zonder zijn recordpoging te bekopen met de dood? We voelden hem aan de tand.
El Capitan
© Sender Films
1. Aandacht en focus
Ter voorbereiding op een free solo, maakt Honnold de klim eerst mét touwen om de noodzakelijke bewegingen onder de knie te krijgen. Hoe flipt hij zijn mindset naar een klauterpartij zonder veiligheidsmaatregelen?
Als ik free solo klim, verander ik mijn manier van denken bewust. Dan ben ik veel meer gefocust en serieus, al is het een complexe switch.
“Het hangt af van het terrein, van de moeilijkheidsgraad. Ik merk dat mijn brein zich aanpast aan wat de rots vergt: hoe gevaarlijker, hoe meer gefocust ik ben. Belangrijk is om je hoofd bij het klimmen te houden, free soloing is een serieuze zaak!.”
Alex Honnold free soloing
© National Geographic/Jimmy Chin
2. Go with the flow
Niet alleen traint Honnold zijn lijf uitgebreid voor moeilijke free solo’s, ook zijn geest moet eraan geloven. “Ik spendeer veel tijd aan fysieke en mentale voorbereiding. Telkens opnieuw visualiseer ik de bewegingen. Voordat ik de eerste rots vastgrijp, heb ik de klim in mijn hoofd al tientallen keren gemaakt.”
Op de boulderdag zelf is hij daardoor in staat zijn hoofd leeg te maken en de klim te maken, zonder dat hij aan zichzelf twijfelt – zal ik linksom of rechtsom gaan?
"Is de dag van de klimpoging aangebroken, dan doe ik niks speciaals om de in de soloing mindset te komen. Het gebeurt gewoon. Ik begin en het klimmen brengt me in de juiste mood."
3. Hij weet wanneer hij moet stoppen
Wie de film Free Solo beloert, ziet dat Honnold in 2017 een eerste poging waagde om El Capitan te bedwingen. Maar rond de 257 meter hoogte, staakte hij zijn klim bij de zogenoemde Freeblast, waar je al je gewicht moet inzetten om verder te komen.
"Het was koud, ik vertrouwde mijn voeten niet want ik kon mijn tenen niet meer voelen. Ik bewoog mijn lijf in een bepaalde positie, maar ik werd bang en begon vals te spelen door naar de beschermingsbolts te grijpen."
“Dat kwam voor een deel doordat mijn voet nog steeds gezwollen was door een enkelblessure en de condities niet optimaal waren. Het kwam erop neer dat ik er simpelweg nog niet klaar voor was.” Ondanks het feit dat hij al zo ver gekomen was zonder een touw of iets, was Honnold zich nog steeds bewust van zijn tekortkomingen.
Alex Honnold blijft kalm tijdens het klimmen
© Free Solo Movie; Nat Geo
4. Een beetje geluk
Honnold is een high rolaaaah. Een paar keer is het bijna mis gegaan. “De afgelopen jaren ben ik meer dan eens door het oog van de naald gekropen. Van stukken rots die afbraken tot gladde stukjes waar mijn voet plots vanaf schoot. Ik heb geen idee hoe vaak ik de dood in de ogen heb gekeken, maar ik heb zeker geluk gehad."
Een beetje geluk hebben we allemaal nodig, maar Honnold dwingt zijn portie af. Bewust omzeilt hij te grote risico’s. Zo klimt hij vaak op erg harde, stabiele, granieten rotsformaties. “Ik ben heel voorzichtig, en inspecteer de wand eerst uitgebreid voordat ik aan een klim begin.”
5. Hij doet wat hij leuk vindt
Er is veel over Honnold geschreven en gezegd. Maar wat daarbij vaak wordt overgeslagen is hoe fantastisch hij boulderen vindt. Het is zijn passie, zijn uitlaatklep, de liefde van zijn leven. Het klimmen gaat bij hem niet per se om het stoer bedwingen van angsten en obstakels, maar om het vrijheidsgevoel dat het klimmen hem geeft.
Wat zijn de ingrediënten van jouw succesformule? Honnold vindt het een makkelijke vraag. “Het meest belangrijke is misschien wel de oprechte wens om free solo te klimmen. Fysiek en mentaal kan ik mezelf trainen, maar als je niet intrinsiek gemotiveerd bent, er niet optimaal van geniet, dat wordt het niks.”
De camera crew deed het niet Free Solo
© Free Solo Movie
6. Realistisch zijn over je eigen mogelijkheiden
Wie is er niet ooit een tikkeltje hoogmoedig geraakt? Te veel hooi op de vork nemen is niemand vreemd. Bij ons gewone stervelingen leidt overmoedigheid hoogstens tot schaamte, maar in het geval van free solo klimmers leidt het tot de dood. Terwijl een gebrek aan zelfvertrouwen daar ook toe kan leiden. Twijfel je? dan grijp je mis.
"De balans is ingewikkeld. De beste strategie is realistisch zijn. Je moet tot in je diepste vezels weten wat je wel en niet kan op fysiek en rationeel niveau, zodat je klimwanden kiest die bij jouw mogelijkheden behoren. Dat betekent dat je sommige routes de rug moet toe keren."
7. Voorbereiding is het halve werk
Ieder plekje waar hij zijn voet en hand neerzet, heeft Honnold in zijn hoofd. Van de grond tot de top, hij weet exáct hoe hij zichzelf omhoog gaat trekken. Bijna blind weet hij welke ledemaat waarheen moet.
“Ik probeer alle onzekerheden weg te wissen, alles wat in mijn macht ligt te bedwingen. Dat is het resultaat van veel, heel veel trainen en voorbereiden. Als is de moeilijkste klim die ik ooit heb gemaakt ga doen, voelt-ie niet zo, omdat ik zo goed ben voorbereid. Die zekerheid helpt me de rust te bewaren.”
8. Zenuwen
Honnold mag zich dan tot in de puntjes voorbereiden, hij blijft een mens en geen robot. Natuurlijk voelt hij soms de adrenaline door zijn lijf gieren. “Ik denk dat de makkelijkste manier om angst te bezweren is om niet bang zijn voor je eigen angst. Kijk ‘m in de ogen, adem een paar keer diep in en ga door.”
Alex Honnold met El Capitan op de achtergrond
© Jimmy Chin; Free Solo Movie
9. Duw jezelf uit je eigen comfortzone
Toen Honnold jong was, was hij een verlegen jongetje. Het idee om een vreemde te vragen of hij mee mocht op klimexpeditie was voor het muurbloempje nog enger dan alleen te gaan klimmen, zonder touw. Eigenlijk is hij per ongeluk aan boulderen begonnen.
“Steeds opnieuw daagde ik mezelf uit en duwde ik mezelf naar een moeilijkere rots. Ga niet steeds voor de makkelijke weg, is mijn advies, maar probeer steeds iets lastigers. Door steeds een klim te proberen die iets anders is dan de vorige, qua hoogte, moeilijkheidsgraad of weersomstandigheden, leer je steeds meer.”
10. Maak jezelf master
Lichaam en geest tegelijkertijd trainen, dat is de grootste les die Honnold van het bereiken van zijn droom en El Capitan heeft geleerd.
“Ik denk dat het proces van ‘self mastery’ toegepast kan worden op ieder onderdeel van het leven. Bij het klimmen draait het om het in toom houden van je eigen emoties, om de samenwerking tussen lichaam en geest. Je moet die twee zo sturen dat ze in harmonie met elkaar zijn. Dat is nuttig ook nuttig voor het dagelijks leven. Klimmen is niet uniek daarin, die lessen kun je ook leren door meditatie of misschien zelfs een sport als tennis.”
Ga Alex Honnold in actie bewonderen in de bioscoop. Free Solo is dé film voor adrenaline junkies. Voor meer info en om te ontdekken hoe The Honnold Stichting zonne-energie opwekt voor gemeenschappen, check: Honnoldfoundation.org
