Surfing
W miarę, jak big wave surferzy przesuwają kolejne granice, lista 10 największych fal, na których pływano ewoluuje. Oto rekordzistki - ujarzmione przez ludzi gigantyczne monstra, dzieła matki natury.
Niewiele fal wzbudza tyle podziwu jednocześnie wprawiając ludzi w osłupienie, jak ta, którą można oglądać na Praia do Norte w Nazaré. Każdej zimy, klejnot w koronie portugalskiego surfingu regularnie serwuje 100-stopowe (30,8 m) ściany wody. Surferzy osiągają na nich prędkość do 80 km/h. Wiedzą, że błąd może spowodować uderzenie w wodę z impetem porównywalnym do tego w wypadku samochodowym.
Od połowy lat dziewięćdziesiątych portugalska wioska rybacka Nazaré przyciągnęła tylu surferów, co sardynek, kałamarnic i tuńczyków razem wziętych. Po tym, jak pionier big wave surfingu w Portugalii, Garrett McNamara po raz pierwszy trafił do ksiąg rekordów oswajając 23-metrowego potwora w 2011 roku, stała się stolicą rekordów świata na dużych falach. Wyprzedziła tym od dawna znane z ciężkich fal spoty, takie jak Jaws na Maui, czy Mavericks w Kalifornii.
Podczas gdy większość surferów podchodzi do fal Nazaré z dużą dozą ostrożności, Kai Lenny, powszechnie uważany za najbardziej wszechstronnego wodniaka na świecie, traktuje wodne szczyty o piaszczystych podstawach jako swój osobisty park rozrywki, wykonując podczas pływania na nich triki.
"Dla mnie ocean to akumulator" - mówi Lenny. "Czerpię energię z przebywania w wodzie, a kiedy jestem na brzegu, nie mam tej samej iskry. Być może błysk w moim oku przygasa. Myślę, że dla mojej duszy nie ma lepszego uczucia niż jazda na fali".
Lenny wygrywał zawody praktycznie w każdej formie sportu z wykorzystaniem deski surfingowej - od tow surfingowych, przez windsurfing, po długodystansowy SUP (standup paddling). Jego życie jest tak wyjątkowe, że zainspirowało Red Bull TV do stworzenia serii dokumentalnej Life of Kai.
Lenny nie jest właścicielem rekordu największej fali, na jakiej kiedykolwiek pływano - świętego Graala najtwardszych ludzi wody, którzy co roku są nagradzani podczas gali Red Bull Big Wave Awards - surferów takich jak: Justine Dupont, Lucas Chianca, Ian Walsh i Grant "Twiggy" Baker. Jeśli Kai miałby zapisać się na szczycie najbardziej prestiżowej listy wyróżnień w big wave surfingu, to lista rekordów do pokonania znajduje się poniżej.
01
Sebastian Steudtner (Niemcy) | 29 października 2020 r. | Praia do Norte, Nazaré, Portugalia | 86 stóp (26,2 metra)
Niemcy co prawda nie są krajem śródlądowym, ale z fal i surferów zdecydowanie nie słyną, co czyni rekord świata Sebastiana Steudtnera jeszcze bardziej wyjątkowym. Mimo że Steudtner miewa zawroty głowy - niepożądane, gdy patrzy w dół prawie 30-metrowej, wodnej przepaści - jest posiadaczem rekordu Guinnessa dla największej fali, na jakiej kiedykolwiek surfowano. Pobił go po ujarzmieniu 26-metrowego Behemota w Nazaré, 29 października 2020 roku.
Trzy lata później rekordowy wynik Steudtnera wciąż pozostaje aktualny, a depczący mu po piętach, inni reprezentanci świata surfingu mają nadzieję, że El Niño tej zimy zapewni takie warunki, które umożliwią jego pobicie.
02
Rodrigo Koxa (Brazylia) | 8 listopada 2017 | Praia do Norte, Nazaré, Portugalia | 80 stóp (24,4 metra)
Przed Steutdnerem to Brazylijczyk Rodrigo Koxa był posiadaczem rekordu świata w największej fali, na jakiej kiedykolwiek pływano. Inną 80-stopową falę w Nazaré ujarzmił w 2017 roku. Brazylijscy surferzy zdominowali męski WSL Championship Tour w ostatniej dekadzie, w postaci ruchu nazywanego brazylijską burzą. Jednak sama Brazylia ma niewiele dużych fal, co czyni sukces Koxy jeszcze bardziej znaczącym. Ten rekord jest godny uznania ze względu na poświęcenie Rodrigo w pogoni za super dużymi falami.
03
Garrett McNamara (USA) | 1 listopada 2011 | Praia do Norte, Nazaré, Portugalia | 78 stóp (23,8 metra)
Garrett McNamara jest znany z tego, że umieścił Nazaré na mapie spotów charakteryzujących się światowej klasy dużymi falami. Od czasu pierwszej wyprawy do Portugalii w połowie 2000 roku, Hawajczyk poświęcił swoje życie surfowaniu w Nazaré. To dzięki niemu senna wioska rybacka stała się mekką społeczności big wave. McNamara nie tylko jako jeden z pierwszych surfował na Praia do Norte w każdych warunkach, ale też niestrudzenie pracował wraz ze społecznością Nazaré nad opracowaniem i wdrożeniem niezbędnych protokołów bezpieczeństwa. Warto wspomnieć, że wymieniona tu fala to jednocześnie pierwszym rekord świata ustanowiony w Nazaré.
04
Mike Parsons (USA) | 5 stycznia 2008 | Cortes Bank, Kalifornia, USA | 77 stóp (23,5 metra)
Większość dużych fal jest kapryśna. Niektóre pojawiają się tylko kilka razy w roku lub rzadziej. Cortes Bank, gdzie w 2008 roku kalifornijski surfer Mike Parsons pokonał falę mierzącą 77 stóp (23,5 metra), jest jednym z tych rzadkich klejnotów. Znany jako Fantom Kalifornii, Cortes znajduje się około 170 km od wybrzeży San Diego i wymaga bezbłędnej prognozy, małej armady jednostek pływających i wojskowej precyzji w trakcie misji, żeby w ogóle pomarzyć o surfowaniu tam. Samo dotarcie do Cortes jest prawie tak samo niebezpieczne, jak pływanie już na miejscu - ze względu na niespokojne wody i wyspy ukryte tuż pod powierzchnią oceanu. Ale jeśli wszystko ułoży się idealnie, tak jak w przypadku Parsonsa i jego partnera holowniczego Brada Gerlacha w 2008 roku, tam po prostu możesz złapać falę życia.
Justine Dupont (Francja) | 13 stycznia 2023 | Cortes Bank, Kalifornia, USA | 75 stóp (22,8 metra)
Wracamy w pobliże Kalifornii, gdzie znajduje się Cortes Bank. Na początku 2023 roku Justine Dupont, Lucas Chianca i inni wsiedli do łodzi, na skutery i w towarzystwie jednostek ratunkowych wyruszyli na poszukiwania kapryśnej fali na otwartym oceanie, rozbijającej się o wierzchołek podmorskiej góry. Wyniki były spektakularne i to właśnie Dupont skradła show, a jej 75-stopowy (22,9 m) potwór jest obecnie weryfikowany pod kątem rekordu Guinnessa dla największej fali kiedykolwiek ujarzmionej przez kobietę.
05
Maya Gabeira (Brazylia) | 11 lutego 2020 r. | Praia do Norte, Nazaré, Portugalia | 73,5 stopy (22,4 metra)
Twarde kości to wspólna cecha wśród big wave surferów. Wiedzą, że żaden trening nie jest w stanie zapobiec wypadkom. A nikt nie wie o tym lepiej niż Maya Gabeira, która prawie zginęła podczas surfowania na ogromnej fali Nazaré w 2013 roku. Jej powrót do zdrowia nie był natychmiastowy, co zostało udokumentowane w filmie Red Bull TV pt. "Return to Nazaré". Fala, z której spadła, była tak duża, że w tamtym czasie pobiłaby rekord świata. Ale dopiero w 2020 roku zaliczyła heroiczny powrót ukoronowany jazdą na fali liczącej aż 73 stopy (22,3 m). Jej nazwisko znalazło się w księgach rekordów po wyczynie na tej samej plaży, która prawie odebrała jej życie siedem lat wcześniej.
06
Francisco Porcella (Włochy) | Praia do Norte, Nazaré, Portugalia | 24 października 2016 | 73 stopy (22,3 metra)
Historie powrotów są także czymś codziennym wśród big wave surferów. 73-stopowa (22,3 m) fala Francisco Porcelli w 2016 roku w Nazaré to podobna historia. Po serii przerażających wypadków i urazów kręgosłupa odniesionych na falach takich jak Teahupo'o i Jaws, pasja Porcelli do ścigania ogromnych, ruchomych ścian wody pozostała niewzruszona. Nawet po pobiciu rekordu w Nazaré, nadal stawia czoła wyzwaniom na falach od Europy po Pacyfik - czy to na Fidżi, czy w domu na Hawajach.
07
Yuri Soledade (Brazylia) | Peahi/Jaws, Maui, Hawaje, USA | 25 lutego 2016 | 71 stóp (21,6 metra)
Yuri Soledade urodził się w Brazylii, ale mieszka na Hawajach. W dzieciństwie z surfingiem musiał ukrywać się przed rodzicami. Uważali, że to zajęcie dla leniwych ludzi. Soledade w kilku wywiadach podzielił się tym, jak wiele przeszkód musiał pokonać w młodości, aby osiągnąć to, do czego doszedł. Chociaż jego fala na Jaws w 2016 roku nie jest największą na tej liście, jest jednocześnie jedyną na tej liście, która była w pełni zamkniętą tubą. To podnosi poziom trudności technicznej, przez co Yuri wychodzi swoim wyczynem poza skalę.
08
Sebastian Steudtner (Niemcy) | Praia do Norte, Nazaré, Portugalia | 11 grudnia 2014 | 71 stóp (21,6 metra)
Niemiecki surfer Sebastian Steudtner zamieszkał w Portugalii, aby zmaksymalizować liczbę dni, kiedy może surfować na dużych falach w Nazaré. Fakt, że zajmuje zarówno pierwsze, jak i ósme miejsce na tej liście, świadczy o dobrze przemyślanej przeprowadzce.
09
Justine Dupont (Francja) | 11 lutego 2020 r. | Praia do Norte, Nazaré, Portugalia | 70,5 stopy (21,5 metra)
11 lutego 2020 r. był doniosłym dniem dla kobiecego big wave surfingu. Justine Dupont pokonała falę o wielkości 21,5 m (70 stóp) - tego samego dnia i w tym samym miejscu, gdzie Maya Gabeira ujarzmiła falę niecały metr większą. Podczas gdy wydarzenia takie jak Red Bull Magnitude pomagają zachęcić więcej kobiet do uprawiania surfingu na dużych falach, to inspirujące kobiety, takie jak Dupont i Gabeira robią to najlepiej, jak to możliwe.
Największa fala z wiosłem (SUP) | Aaron Gold (USA) | 15 stycznia 2016 r. | Jaws, Hawaje, USA | 63 stopy (19,2 metra)
"Kiedy przyszła fala, stało się to nagle i musiałem się ruszyć" - powiedział światu Aaron Gold, gdy stanął na scenie w Kalifornii, aby odebrać nagrodę WSL's Biggest Paddle Wave Award podczas WSL Big Wave Awards za 2016 rok. "Zaangażowałem się w tę falę w 100 procentach, a reszta to już historia. Nawet nie zdawałem sobie sprawy z tego, co zrobiłem, dopóki wszyscy nie powiedzieli mi, jakie to było szalone".
"Ta fala pięknie mnie poniosła i nigdy nie nie miałem lepszej" - kontynuował Gold. "To było przeznaczenie i jestem podekscytowany, że to była jazda na rekord Guinnessa".
Największa kobieca fala z wiosłem (SUP) | Laura Enever (Australia) | 22 stycznia 2023 r. | Outer Reef, Hawaje, USA | 43,6 stopy (13,3 metra)
Na początku 2023 r. surferka ze światowego touru, miłośniczka dużych fal, Laura Enever wpisała się na listę rekordów Guinnessa pokonując 43,6-stopową (13,3 m) bestię na Oahu na Hawajach.
"Wiedziałam, że jest duża, gdy na nią wpłynęłam" - powiedziała Enever WSL po ogłoszeniu rekordu. "Kiedy zaczęłam, spojrzałam w dół i wiedziałem, że to zdecydowanie największa fala, jaką kiedykolwiek złapałam. Wiedziałam, że to była fala mojego życia. Cały sposób, w jaki to wszystko się połączyło i jak się skupiłam, kiedy powiedziałam sobie, że mogę to zrobić i zaufałam sobie, to był dla mnie przełomowy moment. Wyjątkowy i monumentalny w mojej surferskiej karierze".
Pobierz darmową aplikację Red Bull TV i oglądaj surfing na wszystkich swoich urządzeniach!