RALLY RAID
2024 Dakar Rallisi Hakkında Bilmen Gereken Her Şey
Yaklaşık 800 sürücü 1000 yıllık El-Ula şehrinden yola çıkarken, 2024 Dakar Rallisi'ne dair bilmen gereken her şeyi bu yazıda bulacaksın.
Yeni yıl Dakar Rallisi'nin 46. edisyonu ile başlıyor ve organizatörler, yarışın Suudi Arabistan'a taşınmasından sonraki en uzun ve en zorlu yıl olacağını söylüyorlar. Bu yılki rotada sürücüler Arap Yarımadası'nın kıyılarından kum tepelerine, dağlarından Rubülhali Çölü'ne dek birbirinden zorlu bölgeleri ziyaret edecekler. Şimdi lafı daha fazla uzatmadan 2024 Dakar Rallisi rehberine geçelim.
01
Dakar Rallisi nedir?
Dakar Rallisi, arazi araçları ile koşulan ve uzun mesafeli bir ralli. Maceranın ve uzun mesafeli rallinin bir araya geldiği Dakar Rallisi'nde sürücüler kamuya açık yollarda sürüş yapıyor ve belirlenen kontrol noktalarından geçerek bitiş çizgisine gelmeye çalışıyorlar. Bu süreçte herkesin hızlı, çok yönlü ve formda olması gerekiyor. Araçlar zorlu zeminlerde sürüldüğü için lastik patlamaları ve arızalar kaçınılmaz oluyor, haliyle mekanik bilgiye sahip olmak büyük avantaj sağlıyor.
Team Audi RS-Q
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
Team Audi
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
Matthias Walkner
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
Matthias Walkner
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
Sürücüler yüksek süratle ilerlerken önlerindeki engelleri fark edebilmeli ve kum tepelerini, kayalıklarla dolu vadileri, dağları, hatta bataklıkları aşarak yarışın sonunu getirebilmeliler. Ayrıca GPS ve yol kılavuzu kullanarak kontrol noktalarına uğramak zorundalar, aksi takdirde hem zaman kaybederler hem de ceza alırlar. Elbette ki kaybolmak da bu maceranın bir parçası.
2024 Dakar Rallisi'nde olup bitenleri Red Bull TV'den takip edebilirsin.
2023 Dakar Rallisi'nin kazananlarını aşağıdaki videodan izleyebilirsin.
9 dakika
Dakar Günlüğü - Etap 14
Kevin Benavides, son anlarda zafere ulaşıyor ve zirvede Nasser Al-Attiyah ve Austin Jones'a katılıyor.
02
2024 Dakar Rallisi ne zaman düzenlenecek?
2024 Dakar Rallisi, 5 Ocak'ta başlayacak ve 19 Ocak'ta sona erecek.
03
2024 Dakar Rallisi nerede düzenlenecek?
2024 Dakar Rallisi, Suudi Arabistan'da düzenleniyor. El-Ula'da başlayacak yarış ülkenin bir ucundan diğer ucuna sürecek ve Yenbu'da sona erecek.
04
2024 Dakar Rallisi ne kadar sürecek?
Dakar Rallisi'nin toplam uzunduğu 7.891 kilometre ve bunun 4.727 kilometresi zaman karşı yarışılan özel etaplardan oluşuyor. Bu yıl rallide yeni bir konsept yer alıyor ve sürücülerin 48 saatlik bir yarışta geceyi geçirmek için saat 16:00'a kadar sekiz kamp alanından birine ulaşmaları gerekiyor. Bu süreçte minimum malzemeye ve erzağa sahip olacaklar, onarım için sadece iki saatleri olacak ve ertesi gün 07:00'ye kadar etabı tamamlamaları gerekecek.
05
Dakar Rallisi'nde kaç etap var?
Dakar Rallisi 12 etaptan ve 5 Ocak'taki açılışı bölümünden oluşuyor.
2023 Dakar Rallisi şampiyonu Kevin Benavides
© DPPI/Red Bull Content Pool
06
Dakar Rallisi nasıl ortaya çıktı?
Dakar Rallisi ilk olarak 1979 yılında Paris-Dakar Rallisi olarak düzenlendi ve sürücüler Paris (Fransa), İspanya, Fas ve Sahra Çölü rotası sonunda Dakar (Senegal) şehrinde yarışı tamamladılar. Bu, Fildişi Sahili'ndeki Abidjan'dan Fransa'daki Nice'e kadar yarışan efsanevi maceracı Thierry Sabine'in vizyonuydu. Sahra Çölü'nde kaybolduktan sonra mucizevi bir şekilde kurtarıldı ve aklına hızın, dayanıklılığın, yön bulma becerilerinin ön planda olduğu uzun mesafeli bir yarış fikri geldi
Nasser Al-Attiyah'ın Prodrive Hunter'ı
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
07
Dakar Rallisi'nin kuralları nelerdir?
Dakar Rallisi, FIA W2RC dünya şampiyonası kurallarına göre koşulur. Sürücüler, kontrol noktalarına ve etap sonlarına ulaşmak için halka açık yollarda binlerce kilometre yol kat ederler. Sürücüler genellikle bir önceki etabın sıralamasına göre start alırlar ve başlangıç noktasına zamanında gelmemeleri süre cezasına neden olur.
Parkurlar, yol kılavuzunun sürücülere dağıtıldığı etap başlangıcına kadar gizli tutulur. Sürücüler GPS'e sahip olsalar da yol kılavuzu, kontrol noktaları ve yol üstündeki tehlikeler için tek kaynaklarıdır. Daha sonra parkuru en kısa sürede tamamlamak için zaman karşı yarışırlar. Bu süreçte alışılmadık ve zorlu arazilerde yollarını bulmaya ve kontrol noktaları arasında kaybolmamaya çalışırlar. Bir etap bittikten sonra mekanikerlerin, yiyecek ve içecek servisinin, duşların, karavanların ve dahasının yer aldığı kamp alanına gitmeleri gerekir. Uzun mesafeli maraton etaplarında sürücüler, destek aracı olmadan kamp ve mekaniker olmadan tamirat yaparlar.
Sam Sunderland
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
08
Dakar Rallisi'nde sürücüler yollarını nasıl buluyorlar?
Her sürücünün GPS'i mevcut ve rakiplerinin lastik izlerini takip ederek de ilerleyebiliyorlar. Ayrıca yol kılavuzunda rotayı, kontrol noktalarını ve çizimlerle belirtilen olası tehlikeleri takip edebiliyorlar. Sürücülerin yol kılavuzuna kendi notlarını almaları ve bu notları dikkatle takip etmeleri gerekiyor.
09
Dakar Rallisi'nde hangi araç kategorileri yer alıyor?
2024 Dakar Rallisi'nde sekiz kategoride (motosiklet, dört çeker, otomobil, challenger, SSV, kamyon, M1000, klasik) sürücüler ve takımlar dahil olmak üzere 778 yarışmacı mücadele edecek. 1977 yılındaki orijinal Dakar Rallisi otomobilleri, motosikletleri ve kamyonları içeriyordu, dört çeker ve diğer kategoriler ise sonradan eklendi. 2017 yılında eklenen Challenger (T3) ve SSV (T4) araçları, off-road yarışlar için tasarlanan UTV'ler ve buggy'ler. M1000 kategorisinde KH-7 Epsilon gibi yenilikçi teknolojileri kullanan prototip araçlar yer alıyor. Klasik kategorisi ise 2021 yılında eklendi ve daha önce Dakar Rallisi'ne katılan, hatta bazıları 50 yıllık araçlar ile koşuluyor.
Dakar Rallisi'nin kurucusu Thierry Sabine
© DPPI
10
Dakar Rallisi'nin en unutulmaz anları nelerdir?
Dakar Rallisi'nin 80'li ve 90'lı yıllarında Didier Auriol, Ari Vätanen, René Metge ve Le Mans galibi Jacky Ickx gibi isimlerin hakimiyeti vardı. Vätanen ve Juha Kankkunen'in 80'lerin sonunda Peugeot ile kazandığı zaferler hem dramatikti hem de Dakar'ın büyüklüğünü gösterdi. Aynı dönemde Jan De Rooy'un otomobillerden bile hızlı olan altı turbo motorlu DAF kamyonu, Dakar Rallisi'nde yaratıcılığın önemini ortaya koydu.
Tüm bu isimlerin dışında Stéphane Peterhansel ne kadar büyük bir Dakar sürücüsü olduğunu gösterdi ve 2021 yılında 14. Dakar Rallisi zaferini kazandı. Fransız sürücü 1988'den beri yarışıyor ve otomobil kategorisine geçmeden önce altı kez motosiklet üstünde zafer elde etti. Hem motosiklet hem de otomobil kategorisinde en fazla şampiyonluk elde eden sürücü konumunda. Otomobil kategorisinde Mitsubishi, Mini ve Peugeot ile zaferler kazandıktan sonra şimdi de Audi ile şampiyonluk kovalıyor.
2021 yılında Jutta Kleinschmidt, Dakar Rallisi'nde zafer elde eden ilk kadın sürücü oldu ve ilerleyen yıllarda onun bu başarısını Cristina Gutiérrez, Laia Sanz, Dania Akeel tekrar etti. 2009 yılında Giniel de Villiers zafer elde eden ilk Afrikalı sürücü, 2011 yılında Nasser Al-Attiyah zafer elde eden ilk Ortadoğulu sürücü oldu ve bu yıl da üst üste üçüncü şampiyonluğu hedefliyor. 2022 yılında 20 yaşındaki Seth Quintero, 12 etap galibiyeti ile bir Dakar Rallisi'nde en çok etap kazanan sürücü oldu.
4 dakika
History of Dakar
Take a look back at some of the most memorable moments in Dakar Rally history.
11
Dakar Rallisi tarihinin en başarılı takımları kimler?
Turuncu renkli KTM 450, 232 etap galibiyeti ile Dakar Rallisi'nin bu yüzyıldaki en başarılı aracı oldu, 2001-2019 arasında 19 galibiyet aldı ve 2023 yılında ilk üç sırayı elde etti. Geçen yıl Sam Sunderland aslında kırmızı bir KTM olan GasGas ile zafere ulaştı. Red Bull KTM Factory Racing'de son şampiyon ve toplamda iki şampiyonluğu bulunan Kevin Benavides, yine iki şampiyonluğu bulunan Toby Price ve 2018'in galibi Matthias Walkner yer alıyor. Otomobil kategorisinde Peugeot, Mini ve Volkswagen gibi takımlar ralliyi domine ederken, 1985 yılına kadar 12 zafer elde eden Mitsubishi en başarılı üretici konumunda. Geçen yılın şampiyonu ise Toyota olmuştu.
Dört çeker kategorisinde 2009'dan itibaren tüm yarışları Yamaha kazandı, kamyon kategorisini ise 19 galibiyetle KAMAZ domine etti. Can-Am, 2017 yılında başlayan T4 kategorisinde altı ve T3 kategorisinde ise 2021'den beri iki zafer elde etti.
Sam Sunderland ve Matthias Walkner
© Flavien Duhamel/Red Bull Content Pool
12
Dakar Rallisi yıllar içinde nasıl değişti?
Fransız maceracı Thierry Sabine'in icadı olan Dakar Rallisi, 1979'da "Paris-Dakar Rallisi" adıyla hayata geçti. Fransa'dan Afrika'ya uzanan ralli Senegal'in Dakar kentinde sona eriyordu. Monte Carlo Rallisi'nden önce yılın ilk büyük ralli etkinliği olarak uluslararası motor sporları takviminde kendine yer edindi.
Rota, Dakar Rallisi'nin Kahire ve Cape Town gibi yerler de dahil olmak üzere tüm Afrika'yı ziyaret etmesiyle sık sık değişti. 2009'da etkinlik Güney Amerika'ya taşındı ve Arjantin'de, Şili'de, Peru'da ve Bolivya'da And Dağları ve Atacama Çölü boyunca devam etti. 10 yıl sonra ise bu kez Suudi Arabistan'ı dolaşmak için Asya'ya adım attı.
13
Dakar Rallisi'nin geleceği nasıl olacak?
Stéphane Peterhansel ve Audi RS Q e-tron
© DPPI/Red Bull Content Pool
Avrupa, Afrika ve Güney Amerika'daki maceraların ardından Dakar Rallisi'nin yeni üssü Suudi Arabistan oldu. Dakar'ın uzun vadeli hedeflerinden biri sınırları aşmak ve Dakar'ı Ortadoğu'daki diğer ülkelere, hatta Afrika'ya geri götürmek. Etkinliğin kapsamı Challenger gibi daha küçük takımların katılacağı kategorilerle genişletildi ve bu da yeni nesil sürücülere rekabet etme şansı doğurdu. 2030 yılında karbon nötr olma hedefi taşıyan Dakar'da, başta Audi RS Q e-tron olmak üzere elektrikli Tacita Discanto motosiklet ve hidrojenle çalışan KH-7 Epsilon gibi araçlar mücadele ediyor.
Toby Price'ın hedefi üçüncü şampiyonluk
© Flavien Duhamel/Red Bull Content Pool
14
Dakar Rallisi'ni nereden izleyebilirim?
Dakar Rallisi'nin her aşamasından haberleri, sürücülerle röportajları ve dahasını Red Bull TV'deki Dakar Daily'den izleyebilirsin.
Ücretsiz Red Bull TV buraya tıklayıp indir indir ve Dakar aksiyonunu tüm cihazlarda takip et!