Freerunning
Freerunning ile Parkur Arasında Ne Fark Var?
Red Bull Art of Motion Spor Direktörü Nico Wlcek uzun zamandır kafaları kurcalayan o sorunun cevabını sonunda veriyor.
Yunanistan'da gerçekleşecek 2021 Red Bull Art of Motion yarışını bu adresten Erman Yaşar ve Ozan Sülüm'ün anlatımıyla izleyebilirsin.
Freerunning veya parkur? Parkur veya freerunning? Bu ikisinin farkı ne? Ya da şöyle soralım. İkisi arasında bir fark var mı?
İki disiplin de son yirmi yıla damgasını vuran sporlar arasında. Binalardan atlayan, merdivenlerden zıplayan, inşaatların içinden uçarcasına geçen atletler sosyal medyada viral oluyor.
Konuya çok da hakim olmayanlar için ikisinin arasında pek fark yok gibi gözükebilir. Ama bazı nüanslar var. Red Bull Art of Motion Spor Direktörü Nico Wlcek uzun zamandır yarışmalara katılıyor ve pek çok genç sporcunun da kariyerine ilk adımlarını atmalarını sağladı. Bu anlamda bu sorunun cevabını almak için başvurulacak en doğru isim olduğunu söyleyebiliriz.
Parkur aslında bir askeri eğitim yöntemi olarak başladı. Şimdi artık bundan çok daha fazlası diyebiliriz değil mi?
Bunun çok daha ilerisine gitti. Ordular hala bu sporla ilgileniyor. Dünyanın pek çok yerinde özel kuvvetler e polis parkuru eğitim programlarının bir parçası olarak kullanıyor. Ama artık bunun bir spor, kültür hatta sanat formu olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Ama pek çok insan hala parkur ile freerunning'in aynı şey olduğunu sanıyor.
Red Bull Art Of Motion, 2019
© Mauro Puccini/Red Bull Content Pool
Freerunning bu denkleme nasıl girdi?
Bu sporların kökenini araştırıp David Belle'ın parkurun gelişimine katkılarını incelerken şunu öğredim: Parkur A noktasından B noktasına gitmenin etkili bir yolu. Daha çok hız ve efektivite ile ilgili. Koşmak ve bir şeylerin üzerinden atlamaya odaklı. Parkur geliştikçe diğer yönlere de gitme, farklı hareketleri işin içine katma ihtiyacı doğdu. Bu yüzden de Sébastien Foucan daha uluslararası bir isim olan freerunning'i ortaya atarak sporun için yaratıcılığa daha fazla alan açılmasını sağladı. Flip'ler oyunun bir parçası oldu, atletler kısa bir süre sonra buna twist'leri eklediler ve o güne kadar hiç denenmemiş hareketler hızla devreye girmeye başladı. Art of Motion'da da gördüğünüz bu yaratıcılık aslında freerunning'in farkını ortaya koyan şey.
Freerunning ve parkurun iki ayrı ismi gerektirecek kadar birbirlerinden farklı olduğunu düşünüyor musun?
Beş yıl önce gerekiyordu evet. Şimdi ikisi birbirine entegre olmuş durumda. İnsanla parkurun hepsini kapsadığın söylüyor. Snowboard'un ismi bir dağdan aşağı kaymanız ya da bir snowboard parkında çeşitli hareketler yapmanıza göre değişmiyor. İkisi de ayrı spor. Şahsen ben parkur ve freerunning'in birbirine bağlı olarak anılmasını tercih ediyorum. Bence hiçbir zaman ayrılmamaları lazımdı. Peki hangi ismi tercih edeceğiz? Bilmiyorum ama önemli olan bir kültür olarak tek bir isim altında temsil edilmemiz.
Dominic Di Tommaso İtalya'nın Matera kasabasında.
© Mauro Puccini/Red Bull Content Pool
Freerunning daha spritüel bir disiplin mi?
Spiritüel bence biraz büyük bir kelime. Parkur sporcularına baktığımda spritüelliği farklı bir anlamda görüyorum. En üst seviyedekiler yüzlerce saat çalışıyor ve kendilerini yaşamla ölüm arasında ince bir çizgide tutan hareketler deniyor. Bu bence oldukça spritüel bir deneyim. Hayatlarını tehlikeye attıkları için değil ama sınırlarını denedikleri için. Freerunner'lar da aynı şekilde. Sanırım aradaki fark hareket tarzından kaynaklanıyor. Hareketler ve yaratıcılık freerunning içinde parkurdakinden daha fazla yer kaplıyor. Parkurdaysa efektivite, hız ve teknik daha ön planda. Freerunning daha çok bir akışla ve hareketler arasındaki koreografiyle ilgili. Sadece mesafe ve zaman değil havada nasıl göründüğünüz de önemli. Bir fark varsa sanırım bu olsa gerek.
Bu yıl Red Bull Art of Motion'dan neler bekliyorsun?
Bir ara vermiştik ve şimdi yeni bir formatla geri dönüyoruz. Kadınlar da artık erkeklerle yarışacak ve karışık bir final yapacağız. Kadınların da erkeklerle rahatlıkla mücadele edebileceğini düşünüyoruz ve bunu görmeyi heyecanla bekliyorum. 14 - 15 yaşındaki kızların oldukça zorlu hareketleri kolaylıkla tamamladığını gördüm. Şimdi onları yarışırken seyretmek için gün sayıyorum. En güzel kısmı ise artık son derece uluslararası olması. Japonya'dan, Tayland'dan, Fas'tan ve Rusya'dan katılımcılarımız var. Yeni yetenekler büyük isimleri zorlayacak ve inanılmaz bir gösteri olacak!