MotoGP
Jorge Martín, 2024 MotoGP Dünya Şampiyonu
MotoGP'nin artık yeni bir şampiyonu var. İspanyol motosikletçi Jorge Martín'in şampiyonluğa giden serüvenini mercek altına aldık.
MotoGP'nin şampiyonlar listesine yeni bir isim daha eklendi. Jorge Martín, ezeli rakibi ve eski oda arkadaşı Francesco Bagnaia ile müthiş bir kapışmanın ardından Barcelona'daki sezon finalinde 2024 şampiyonluğuna uzandı.
MotoGP şampiyonu olmak, o yılın dünyadaki en iyi sürücüsü olmak her motosiklet yarışçısının hayalidir. Martín için bu unvanı almak, önceki yılların şanssızlıklarını, mümkün olan en kötü anlarda yaptığı hataları geride bıraktığını ve henüz 23 yaşındayken kariyerini neredeyse sona erdiren kazadan sonra tüm zamanların en büyük geri dönüş hikayelerinden birini yazdığını kanıtlıyor.
MotoGP'de geçen yıl 'sprint' yarışları başladığından beri, sürücüler artık yılda en az 40 kez birbirlerine karşı yarışıyorlar. Şampiyonayı kazanmak için tutarlılık hiç bu kadar önemli olmamıştı. Martín sadece üç ana yarış galibiyeti ve yedi sprint galibiyeti elde etmiş olabilir ancak en önemlisi toplamda 31 kez podyuma çıktı. Bunu 10 ana yarış zaferi olan Bagnaia ile karşılaştırdığımızda, bu sporda oyunun değiştiği ve Martín'in bu konuda ustalaştığı açık.
Jorge Martín, 2024 MotoGP Dünya Şampiyonu oldu
© Gold & Goose / Red Bull Content Pool
Martín galibiyetini kutlarken taraftarları selamlıyor.
© Gold & Goose/Red Bull Content Pool
Herhangi bir spor dalının zirvesine ulaşmak, her yıl en iyi pistlerde en iyi takımlarda en iyi motosikletlerle yarışan 22 sürücüden biri olmak gurur duyulacak bir şey. Ancak bir sonraki adımda kazanan olmak bu sporcular için farklı bir seviye.
İki teker üzerindeki hikayesi, bu yolu izleyen diğer pek çok kişi gibi, boş otoparklarda bir cep bisikletiyle başladı. Yarışmak doğasında vardı.
"Motosikletleri hep sevdim ve bu bir oyundu. Yavaş yavaş hızlandım, kazanıyordum, bir sonraki şampiyonaya terfi ediyordum, sonra bir sonraki şampiyonaya..." diye özetliyor.
Büyüyen bir motosiklet hayranı olarak, kendisi henüz küçük bir 125cc sürücüsüyken Rossi, Stoner, Lorenzo ve daha sonra Marc Márquez gibi 2000'lerin sonu, 2010'ların başı döneminin büyük isimleriyle omuz omuza geldi.
Martín ailesinin zirveye çıkma hedefinden ilham alarak yarışa girdiği çok açıktı: "Ailem bunun için gerçekten büyük bir çaba sarf ediyordu. Ben Madridliyim, bu yüzden oradan Akdeniz kıyısındaki pistlere, Valencia ve Barcelona'ya gitmek için her hafta sonu seyahat ediyorduk. Annem de babam da pazartesiden cumaya çalışıyordu, bu yüzden benim için sadece oyun oynuyor olsam da gerçekten zordu."
Küresel mali krize kadar her şey yolunda gidiyormuş gibi görünüyordu. Babası işini kaybetti ve yarışa gidecek para kalmadı. Potansiyel bir kariyere devam etmek için son seçenekleri Red Bull MotoGP™ Rookies Cup seçme etkinliğine başvurmaktı.
Jorge şöyle hatırlıyor: "O seçme etkinliğinde elimden gelenin en iyisini yapmaya çalıştım ve sanırım en hızlısı bendim. Beni seçtiler ve o noktadan sonra her şey gerçekten iyi bir şekilde ilerledi."
Martín, 2012'de Red Bull Rookies Cup'a katılarak açılışı yaptı
© Gold & Goose/Red Bull Content Pool
Martín, 2014'te Red Bull Rookies Cup'ı kazanarak hızlı bir başlangıç yaptı
© Gold & Goose/Red Bull Content Pool
Üçüncü ve son yılında Rookies Cup'ı kazanarak 2015 Moto3 Dünya Şampiyonası'na katılmanın yolunu açtı. MotoGP şampiyonluğu, onu motosiklette en büyük ödüle ulaşan ilk Rookies Cup Şampiyonu yaptı.
Üç yıl sonra 2018'de Moto3 şampiyonluğunu kazanarak devam etti ve ardından iki yıl Moto2 kategorisinde (MotoGP destek serisi) bolca galibiyet elde etti ancak ikinci bir dünya şampiyonluğunu kaçırdı.
Martín, 2018'de Moto3 sınıfındaki ilk dünya şampiyonluğunu elde etti
© Gold & Goose/Red Bull Content Pool
Elde ettiği sonuçlar ve potansiyeli, 2021'de Pramac Ducati ile ana kategoride bir yer kazanması için yeterliydi. Üst sınıftaki hayatına çalkantılı bir başlangıç yaptığını söylemek yetersiz kalır.
Bacağını Ducati Desmosedici'nin üzerine attığı ilk andan itibaren hızlı olsa da Martín'in ilk testinde geçirdiği büyük bir kaza nedeniyle Katar'daki üçüncü virajın çıkışında asfaltta hala bazı parçalar eksik. Hiçbir şey işler ters gittiğinde bir MotoGP motosikleti gibi zarar veremez.
Bu onu yavaşlattı mı? Asla. Aslında Marc Márquez'den ve Pedro Acosta'dan gördüğümüz gibi meteorik yükselişlerin yaşandığı bir çağda üst sınıfa adaptasyonu muhtemelen küçümseniyor. Martín, sadece ikinci MotoGP hafta sonunda, bir aydan kısa bir süre önce motosikletini parçaladığı aynı pistte üçüncü oldu.
Ancak Portekiz'deki bir sonraki turda durum çok farklıydı. Jorge şöyle anlatıyor:
"Start alırken bir kaza oldu, çünkü normalde bu yeni lastikler pürüzsüzdür ve bu yüzden onları 'temizlemeniz' gerekir. O noktada bunu bilmiyordum çünkü MotoGP'de iki yarışı olan bir çaylaktım. Bugünlerde kamyondan çıktığımda, böyle parlak olduklarında her zaman gerçekten yumuşak ve temiz olmaya çalışıyorum, sonra hızlanıyorum. Ama üzerlerinde o parlak tabaka varken zorlarsanız, işte o zaman başınıza bir şey gelir!"
Bu sıradan bir kaza değildi. Yaralanma listesi oldukça kabarıktı; kaval kemiği ve fibula kemiği kırılmıştı, ellerinde de çok sayıda kırık vardı ki bunlar yarışlara geri dönmesindeki ana engellerdi. Şöyle devam ediyor: "Üstesinden gelinmesi en zor şey vücudumdaki tüm ağrılardı. Avusturya'daki ilk yarışı kazandığımda bile o yıl bazı sorunlar yaşadım."
Kariyeri o gün neredeyse sona eriyordu, yaraları o kadar ciddiydi. Motosiklet yarışlarının özeti bu aslında: Bir hafta sonu ilk kez podyuma çıkmanın mutluluğundan iki hafta sonra hastane yatağına düşmek. Çok acımasız.
Martín, Avusturya'da ilk MotoGP zaferini kazanıyor
© Joerg Mitter/Red Bull Content Pool
Üstesinden gelinmesi en zor şey vücudumdaki tüm ağrılardı. Avusturya'daki ilk yarışı kazandığımda bile o yıl bazı sorunlar yaşadım.
Martín'in yaklaşımı, pit yolunun sonunda yeşil bayrak dalgalandığı andan itibaren hep 'ya hep ya hiç' şeklinde olmuştur.
Pistte fark edilmesi kolay, birinci sınıfa yükseldiğinden beri hep öyle oldu. Hatta Will Smith onun virajlardaki omuzdan aşağı stiline hayran kaldı ve Instagram'ında bir klibini paylaştı. Ancak bu seviyede mesele stil değil, tamamen işlev. Jorge şöyle açıklıyor: "Gerçekten küçük bir sürücüyüm -1.67'yim, çok değil- ve motosikleti döndürmek için yere gerçekten yakın gitmem gerekiyor".
Bir turda dünyanın en hızlısı. Bir sıralama uzmanı ve 'Sprint Kralı'.
Hiç kimse bir MotoGP motosikletini virajda Martín'den daha alçakta tutamaz
© Gold & Goose/Red Bull Content Pool
Bir keresinde yaklaşımını 'virajdan viraja yaşamak' olarak tanımlamıştı, motosikleti mümkün olduğunca hızlı bir şekilde viraja sokuyor ve diğer taraftan çıkıp çıkmayacağını bilmiyordu.
Bunun en iyi örneği? Almanya 2023, birinci virajda mümkün olduğunca geç frenleme, arka tekerlek yaklaşık bir ayak boyu havada, sağ bacak 150 km/s hızla sallanıyor.
Ancak şampiyonaları kazandıran şey tamamen hızlı olmak değildir.
Bu şekilde yarışmak bazen en önemli anlarda hatalara yol açabilir. Jorge'nin 2023 şampiyonluk mücadelesinin hikayesi de bu.
Kış boyunca, bir sprint galibiyetiyle şampiyonada liderliği ele geçirdikten sadece 24 saat sonra Endonezya'da garanti görünen bir zafer sürüşü sırasında düşmek gibi hatalar peşini bırakmadı:
"Bazen daha soğukkanlı olmalı, rahatlamalı ve durumları daha iyi analiz etmeye çalışmalıyım. Örneğin geçen sezon Lombok'ta üç saniye farkla liderdim ve kaza yaptım. Bunu yapmanın hiçbir anlamı yoktu... Dördüncü bitirmek hiç bitirememekten daha önemli."
Martín, 2023'te kıl payı kaçırdığı şampiyonluktan çok şey öğrendi
© Gold & Goose/Red Bull Content Pool
Bazen daha soğukkanlı olmalı, rahatlamalı ve durumları daha iyi analiz etmeye çalışmalıyım
2024 için yeni bir sayfa açması gerekiyordu: "Duygular, dürtü kontrolü ve kritik anları yönetmek en çok geliştiğim konulardan bazıları." diyor.
Kazanmak ile kaybetmek arasındaki fark, fren kolunu gidona bir milimetre daha yaklaştırmak veya gazı yarım derece daha fazla açmak kadar küçük olabildiğinde soğukkanlılığınızı korumak çok önemlidir.
Jorge ile konuşurken fark edebileceğiniz bir şey varsa o da bir numaralı rakibinin kendisi olduğudur. Bu konuda şaka yapmaktan da geri kalmıyor: "Geceleri diğer sürücüleri düşünmeme gerek kalmıyor!"
Zihinsel olarak gelişmek için dolu dolu bir sezon geçirmiş olsa bile, bunu pistte diğer 21 sürücüye karşı uygulamaya koymak bambaşka bir iş. Hem Martín hem de Bagnaia 2024'te kendi paylarına düşen hataları yaptılar ancak bu kez Martín kritik anlarda daha soğukkanlı davranan taraftı.
Sezonun başlarında Jerez ve Almanya, nihai şampiyonun büyük hatalarına sahne oldu ve her iki seferde de Lombok'ta liderlikten düştü. Ama sonunda yaz tatilinde bu sorunları geride bıraktı. Bundan sonraki tek büyük hatası, sprint sırasında hafif bir yağmur çiselemesinin sürücülere yağmur lastiklerine geçme seçeneği verdiği Misano'da geldi. Rakipleri pit'e girmezken o pit'e girdi.
Böyle durumlarda kahramanlık ile başarısızlık arasında ince bir çizgi vardır. Bir dakika daha yağmur yağsa pist bu kararın kahramanca olması için yeterince ıslak olabilirdi. Ama o gün onun günü değildi.
Jorge'nin ne kadar büyük bir adım attığını herkese gösterdiği başka anlar da vardı. Pazar günü Portimão'da aldığı galibiyet 2021'deki şanssızlığı telafi etti. O anı ölümsüzleştirmek için yeni bir dövme bile yaptırdı: "Sırtımda büyük bir anka kuşu var çünkü 2021'de Portimão'da o durumdan geri dönmek ve kazanmak için kendimi [küllerinden doğan] bir anka kuşu gibi hissettim."
Martin, 2024'te en baştan itibaren ön sıralarda yer aldı
© Gold & Goose/Red Bull Content Pool
Martín, 2024 sezonu boyunca üç kez podyumun zirvesinde yer aldı
© Gold & Goose/Red Bull Content Pool
Mayıs ayında Le Mans geldi ve pazar günü adil bir mücadelede hem Bagnaia'yı hem de Márquez'i yenmek rakiplerinin güvenini sarstı. Artık Sprint Kralı'nın herhangi bir pazar günü de istikrarlı bir tehdit olacağını biliyorlardı.
Bazıları bu şampiyonayı en az hata yapanın şampiyonası olarak adlandıracaktı. Bagnaia, momentumun Martín'in lehine dönmesine yardımcı olan bazı önemli hatalar yapmış olsa da -Misano'da ikincilikten veya Sepang'daki sprint'te düşmek- Jorge'nin zaferi daha çok ne zaman kazanmak için zorlamanın en iyisi olduğunu ve ne zaman ikincilik gibi mümkün olan en iyi sonuca razı olmak gerektiğini bilmekle ilgilidir.
Tayland'daki ıslak pazar yarışında P1 için Márquez'i ve Bagnaia'yı kovaladı. Önündeki Márquez'in kazası, aynı tuzağa düşmek yerine ikinci olmasına yardımcı olmak için yeterliydi.
Sepang'daki sondan bir önceki tur muhtemelen tüm şampiyonanın, hatta belki de kariyerinin en iyi hafta sonu performansıydı. Bagnaia, Martín'in 'kaçınılmaz' pole galibi olarak görüldüğü sıralama turlarında müthiş bir yeni tur rekoru kırdı. Sprint'te Pecco'yu geçmek için geri gelebilecek miydi? Sadece kazanmak için her şeyi yapmakla kalmadı, hızı Bagnaia'yı başka bir hataya zorladı ve #89'u kovalarken kaza yaptı. Avantaj Jorge'deydi.
Pazar günü çağlar boyu sürecek bir mücadele vardı. Her iki sürücü de ilk beş tur boyunca yıllardır benzerini görmediğimiz bir it dalaşına girdi. Ancak o zaman bile, her virajda yapılan temiz geçişlerin arasında, Martín artık yeter diyecek kadar sakin bir zihniyete sahipti. Bagnaia yarışı kopardı, Martín ikinci oldu ve Barcelona'daki finale 24 puanlık büyük bir farkla önde girmeyi başardı. Gerisini herkes biliyor.
Martín ve Pramac ekibi şampiyon olacak bir ortaklık kurdu
© Gold & Goose/Red Bull Content Pool
Ne zaman kazanmanın mümkün olduğunu ve ne zaman sadece alabildiğiniz kadar puan almanız gerektiğini bilmek. İşte 2024 MotoGP şampiyonluğu böyle kazanıldı.
Peki şimdi ne olacak? Jorge Martín ismi MotoGP'ye kazındı.
2025'te Aprilia için fabrika sürücüsü olarak yeni bir macera onu bekliyor. Bu kadar mı? Başardın mı? Şimdi emeklilik maaşı ya da bir sonraki spor arabası için para biriktirme zamanı mı? Sakin bir hayata geçmek ve aile ile vakit geçirmek mi?
Kesinlikle hayır!
İşte tam bu noktada kişisel mantrasını hatırlıyor: "Geriye dönüp baktığımda neler başardığımı ve kim olduğumu görüyorum. Etrafıma bakıyorum ve hem kişisel hem de profesyonel olarak yanımda olan insanlardan oluşan ekibi görüyorum. Sonra da 'bunu ileriye götürmelisin' diyorum."
Bisiklete ve spor salonuna geri dönecek ve 2024 şampiyonluk zaferinin anahtarı olan zihinsel koçla çalışacak. Hedef ne? İkinci MotoGP şampiyonluğu. Ama bu sefer bir fabrika sürücüsü olarak.
"Süreçten keyif almak, antrenmandan keyif almak istiyorum ve günün sonunda kazanmak bunu yapmanın bir sonucu. Tüm çalışmaları iyi bir şekilde yaparsanız, odaklanırsanız, bunun sonucu da kazanmanız anlamına gelir. Bu yüzden zafere odaklı değilim. Ben daha çok sürece odaklıyım."
Sıfırla. Oyuna devam.