Teknoloji geliştikçe çevre ve insan yaşamı da bundan payını alıyor. Kısa süre öncesine kadar aklımıza bile gelmeyecek yeniliklerle sarmalanmış durumdayız. Yakın tarihimizde hayatlarımızı değiştiren ve gelecekte de değiştirmeye devam edecek en etkili 10 sosyal inovasyon fikrini bir araya getirdik.
1. Elektrikli Araba ve Uçak
Fosil yakıt kullanımının ve hava kirliliğinin önüne geçen elektrikli arabalar, çevre için son derece etkili inovasyonların başında geliyor. "Peki ya hava taşımacılığı da elektrik gücünden yararlansaydı", diye sormadan edemiyoruz. Ama bu konuda da atılımlar var.
Harbour Air’a altı yolcu taşıyan bir ait deniz uçağı kısa süre önce Kanada'nın Vancouver kenti yakınlarında havalandı ve 15 dakikadan kısa bir süre havada kaldı. Uçağın pilotu Greg McDougall, bir açıklamada "Tarih yazdık" diyerek görevin başarılı olduğunu ilan etti. Şu anda gerçekleşmesi hemen mümkün değil elbette ama elektrikli hava taşımacılığı fikri ileride karbon salınımı konusunda büyük fark yaratabilir.
2. Güneş Enerjisi
Güneş enerjisi hem ucuz hem de dünyamız için sonsuz. Sadece ısınma ve elektrik üretmek için de kullanılmıyor. Chem bilim dergisinde yayınlanan bir makale, araştırmacıların suda yaşayan ve hastalığa neden olan bakterileri etkisiz hale getirebilecek bir materyal geliştirdiğini açıkladı.
Bu malzeme, güneş ışığı ve bir fotokatalizör kullanarak, suyu temizlemek ve zararlı bakterileri ortadan kaldırmak için bir mıknatıs gibi işlev görüyor. Bu teknoloji gelişmemiş ülkelerde temiz içme suyuna erişimi olmayan birçok insan için ucuz ve etkili bir yöntem olarak görülüyor.
3. 3D Yazıcı Teknolojisi
3D yazıcı teknolojisi günden güne gelişiyor ve birçok alanda kullanılıyor. Buna yapay organ üretmek ve ev yapmak dahil! Geçen yıl, dünyanın ilk “3D yazıcılarla inşa edilecek mahallesi” Meksika'da yapılmaya başlandı.
Tabasco bölgesinde inşa edilen bu evler, büyük depremlere dayanacak ve metal, ahşap ve diğer malzemelere ihtiyaç duymayacak şekilde tasarlandı. Bir devrim yaratan 3D yazıcı teknolojisi sayesinde klasik inşaat yöntemlerinin zorlu süreçleri de rafa kalkacak gibi görünüyor.
4. Çölde Tarım
Çöl arazilerin değerlendirilmesi için birçok çalışma yapılıyor. Desert Control adlı Norveçli bir şirket, çöllerde suyun tutunmasını sağlayan ve böylelikle ekin yetişmesini kolaylaştıran, kuma püskürtülebilen bir karışım geliştirdi. Bu sonuca ulaşmak için kumun sadece yarım metre derinliğinde sıvı nano kil adı verilen bir su ve kil karışımını kullandılar. Bu teknoloji, daha kötü iklimlerde gıda üretimini kolaylaştırıyor ve çölleşmeyle mücadelede son derece etkili.
5. Drone Teknolojisi
Pek çok amatör için öyle olsa da drone’lar sadece eğlence amacıyla kullanılmıyor. Sosyal alandaki kabiliyetleri ve kullanıldığı alanlar saymakla bitmez. İngiliz menşeili Dendra Systems, drone'ların yardımıyla 150 kat daha hızlı ağaç dikmenin bir yolunu buldu. Drone'lar, biyolojik olarak parçalanabilen kapsülleri hızlı ve doğru bir şekilde yere atıyorlar. Dendra Systems, başladığı proje bünyesinde 500 milyar ağaç dikmeyi umuyor.
6. Atık Suları Değerlendirmek
Bill ve Melinda Gates çifti kurdukları vakıf bünyesinde, Çin'in başkenti Pekin’de bir tuvalet fuarı başlattı. Her yıl 5 yaşın altındaki 800.000 çocuk ishalden hayatını kaybediyor ve bu da kısmen güvenli içme suyu ve sanitasyona erişimle önlenebilir bir durum. Fuarda yer alan tuvaletler, patojenleri ortadan kaldırarak atıkları temiz su ve tarımsal faaliyetler için gübreye dönüştürüyor. Üstelik bunu kanalizasyon veya su hattı olmadan yapabiliyorlar. Bu tarz tuvaletler yeterli kanalizasyon sistemine sahip olmayan ülkeler için çok önem teşkil ediyor.
7. Yapay Zeka ve Robotlar
Yapay zeka ve robot teknolojisi büyük atılım gösterdi ve modern toplumlar için birçok faydası bulunuyor. Eğitim, çevre ve kriz yönetimi konularında kullanılan yapay zekalar aynı zamanda açlıkla mücadele konusunda da etkili.
8. Otonom Arabalar
Otomotiv endüstrisindeki en büyük inovasyon, elektrik gücüyle çalışan araçların ardından sürücüsüz araçlar konusunda gerçekleşti. Tesla gibi şirketlerin önderlik ettiği bu alan, hiç kuşkusuz insan hatalarından doğan trafik kazalarını azaltmada son derece önemli bir adım atmış oldu. Yakın gelecekte trafikte göreceğimiz daha fazla otonom araba trafik kazaları konusunda büyük fark yaratacak.
9. Kanser için Gen Terapisi
Kymriah, ilaç şirketi Novartis tarafından geliştirilen FDA onaylı yeni bir kanser gen tedavisi. Hastanın hastalıkla savaşan T hücrelerini toplayarak, onları kanser hücrelerinde belirli proteinleri hedef alacak şekilde genetik olarak yeniden tasarlıyor. Hasta başına 475.000 dolara mal olan tedavi ucuz değil ancak agresif kan kanseri olan hastalarda daha önce görülmemiş sonuçlar elde edildi. Kanser hastalarının yüzde 83'ünde tek doz tedaviyle iyileşme görüldü.
10. Crowdfunding
Kitlesel fonlama olarak dilimize çevirebileceğimiz “crowdfunding” tüm dünyada birçok kaliteli projenin hayata geçmesini sağladı. Pek çok alanda pek çok yenilikçi fikri tüketicilerle buluşturan crowdfunding siteleri sayesinde, belki hayata geçemeden raflara kaldırılacak projeler insanlarla buluşabildi.
Romanya'da bir öğrenci, Red Bull Futur/io desteğiyle 2049 yılında bir geçen bir bilimkurgu dünyası yarattı. Bu zihin açıcı kısa filmi hemen aşağıda Türkçe altyazılı izleyebilirsin.
12 dakika
Spark
Duygularıyla temas etmeyi bırakmış genç bir adam, onu hayata geri döndüren bir an yaşar...