Rajdy cross country
Wszystko, co musisz wiedzieć o Rajdzie Dakar 2025
47. edycja Rajdu Dakar postawi przed uczestnikami wyjątkowe wyzwania. Największy rajd terenowy na świecie powraca w styczniu na wydmy Arabii Saudyjskiej, oferując dwutygodniowy test wytrzymałości.
Dowiedz się więcej
Zaledwie kilka dni po Nowym Roku wystartuje 46. edycja Rajdu Dakar, który jak obiecują organizatorzy, będzie najdłuższym i najtrudniejszym sprawdzianem od czasu przeniesienia do Arabii Saudyjskiej. Nieustraszeni zawodnicy będą musieli przemierzyć wydmy, góry i udać się w głąb rozległej pustyni Empty Quater podczas szalonej podróży z jednego wybrzeża Półwyspu Arabskiego na drugi.
01
Czym jest Rajd Dakar?
Dakar to długodystansowy rajd pojazdów terenowych. Po części czysta przygoda, po części zacięty wyścig. Podczas Rajdu Dakar zawodnicy przemieszczają się drogami publicznymi na odcinki specjalne, które muszą pokonać w jak najszybszym czasie zaliczając wszystkie punkty kontrolne, co jest bardzo trudnym zadaniem, bo wymaga wręcz bezbłędnej nawigacji w pustynnym terenie. Uczestnicy muszą być szybcy, wszechstronni i niezwykle sprawni. Podczas każdego z kilkunastu etapów kierowcy spędzają w swoich pojazdach niemal cały dzień zmagając się ze zdradliwym terenem. Częste awarie to chleb powszedni w tym sporcie, więc znajomość mechaniki i umiejętność szybkich napraw jest niezbędna.
Toby Price na pełnym gazie
© Eric Vargiolu/DPPI/Red Bull Content Pool
Zawodnicy muszą również być w stanie "czytać" trasę pod kątem czyhających dookoła przeszkód i być w stanie radzić sobie w każdym terenie - od wydm, przez skaliste doliny, aż po góry, czy nawet bagna. Wszystko to podczas bardzo szybciej jazdy i przy dokładnej nawigacji przy użyciu danych z GPS i roadbooka. W przypadku zgubienia trasy, uczestnicy dostają kary czasowe, ale wracanie na właściwe tory wydaje się być nieodłączną częścią przygody.
Kiedy odbędzie się Rajd Dakar 2025?
Rajdu Dakar 2025 otworzy Prolog zaplanowano na piątek, 3 stycznia,. Zawodnicy zobaczą metę dopiero po 14 dniach zmagań w piątek 17 stycznia.
Gdzie odbędzie się Rajd Dakar 2025?
Gospodarzem 47. edycji Rajdu Dakar jest Arabia Saudyjska. Start zaplanowano w Bisha, a finałowe metry wyścigu zawodnicy pokonają w Shubaytah, w sercu Empty Quarters– regionu znanego z gigantycznych wydm i ekstremalnych warunków.
Zgubienie się jest częścią przygody
© Eric Vargiolu/DPPI/Red Bull Content Pool
Jak będzie wyglądała trasa Rajdu Dakar 2025?
Nie ma drugiego takiego wyzwania w świecie motorsportu jak Rajd Dakar. Trasa 47. edycji tego legendarnego pustynnego wyścigu liczy aż 7 700 km i oferuje wszystko – gigantyczne wydmy, 48-godzinny etap Chrono o długości ponad 1 000 km oraz dwa tygodnie pełne niespodzianek i zaskakujących zwrotów akcji.
Rajd rozpocznie się od szybkiego, 29-kilometrowego Prologu w Bisha. Następnie zawodnicy od razu przejdą do najcięższej rywalizacji, mierząc się już w pierwszym tygodniu zarówno z 48-godzinnym Chrono Stage, jak i etapem maratońskim. Trasa poprowadzi na północ, do kanionów Al-Ula. Ci, którzy pokonają wszystkie te wyzwania, zasłużą na dzień odpoczynku w Hail, zaplanowany na 10 stycznia.
W drugim tygodniu Rajdu Dakar 2025 trasa przeniesie się na pustynię Empty Quarters. Po przystankach w Al Duwadimi, Rijadzie i Haradh karawana zmierzy się z jednymi z najbardziej wymagających wydm Arabii Saudyjskiej. To właśnie tam ostatecznie rozstrzygną się losy tegorocznych tytułów. Jednak każdy, kto dotrze do mety, będzie mógł czuć się zwycięzcą.
Kto wystartuje w Rajdzie Dakar 2025?
Dakar przyciąga najlepszych zawodników świata, a w tym roku dodatkowych emocji dostarczą nowe maszyny i wielkie debiuty. Carlos Sainz w Fordzie Raptor T1+ zmierzy się z Nasserem Al-Attiyah w Dacii Sandrider. Tymczasem Seth Quintero, mając zaledwie 22 lata, spróbuje sięgnąć po swoje pierwsze zwycięstwo.
W kategorii samochodów zobaczymy również byłych motocyklistów – Toby'ego Price'a i Sama Sunderlanda, którzy połączą siły w Toyocie Hilux. Nie zabraknie także Cristiny Gutiérrez, która może zostać pierwszą kobietą z dwoma zwycięstwami na koncie.
To uczucie na mecie!
© Marcelo Maragni/Red Bull Content Pool
Co nowego w Dakarze 2025?
Podczas Rajdu Dakar 2025 zawodnicy na dwóch i czterech kołach zmierzą się na zupełnie różnych trasach na co najmniej pięciu z dwunastu etapów rajdu. Dodatkowo trasa dla ciężarówek zostanie oddzielona na jednym z etapów Empty Quarters. Wszyscy uczestnicy zmierzą się z 48-godzinnym etapem Chrono, który w tym roku będzie liczył imponujące 950 km i odbędzie się w pierwszym tygodniu rajdu.
Jedną z największych zmian w tej edycji Dakaru jest lokalizacja mety – zaplanowana w samym sercu pustyni Empty Quarters. Zakończenie rajdu trzema dniami ścigania na wydmach o wysokościach dochodzącej nawet do 250 metrów gwarantuje, że ostateczne rozstrzygnięcia zapadną dopiero na ostatnich metrach. Warto również zauważyć, że w edycji 2025 nie odbędzie się wyścig w kategorii Quadów.
W Rajdzie Dakar 2025 czeka nas jeszcze więcej piasku
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
Jaka jest historia Rajdu Dakar?
Rajd Dakar to przede wszystkim piaszczyste wydmy
© Florent Gooden/DPPI/Red Bull Content Pool
Rajd Dakar pierwotnie został powołany do życia jako Rajd Paryż-Dakar, który po raz pierwszy formalnie odbył się w 1979 roku, a zawodnikcy ścigali się na trasie z Paryża we Francji, przez Hiszpanię do Maroka i w głąb Sahary, a kończących w Dakarze w Senegalu. Była to wizja legendarnego poszukiwacza przygód Thierry'ego Sabine'a, który wziął udział w wyścigu z Abidżanu na Wybrzeżu Kości Słoniowej do Nicei we Francji. Zgubiwszy się na Saharze, został cudem uratowany i wpadł na pomysł, że długodystansowy wyścig terenowy może być ostatecznym sprawdzianem szybkości, wytrzymałości, determinacji i umiejętności nawigacyjnych. I tak właśnie powstał Rajd Dakar.
Zobacz, co czeka nas na Rajdzie Dakar 2025!
Jakie są zasady Rajdu Dakar?
Rajd Dakar rozgrywany jest zgodnie z zasadami Mistrzostw Świata FIA w Rajdach Długodystansowych. Uczestnicy pokonują tysiące kilometrów drogami publicznymi, aby dotrzeć do startu każdego odcinka specjalnego. Kolejność startu na danym etapie ustalana jest na podstawie wyników z poprzedniego dnia. Spóźnienie na start skutkuje nałożeniem kar czasowych.
Szczegóły trasy są ujawniane zawodnikom dopiero przed startem etapu, wraz z rozdaniem roadbooków. Mimo że uczestnicy korzystają z GPS'ów, to właśnie roadbook zawiera kluczowe informacje o waypointach i potencjalnych zagrożeniach na trasie. Rywalizacja toczy się na czas – uczestnicy muszą jak najszybciej pokonać trasę, nawigując przez nieznany i trudny teren, aby dotrzeć do punktów kontrolnych bez zgubienia drogi.
Po ukończeniu odcinka specjalnego zawodnicy przemieszczają się drogami publicznymi do kolejnego biwaku – mobilnego centrum serwisowego z mechanikami, cateringiem, prysznicami i zapleczem mieszkalnym. Podczas etapów maratońskich, trwających dwa dni, zawodnicy nocują na pustyni bez wsparcia mechaników czy pojazdów technicznych. W takich sytuacjach wszelkie naprawy muszą być wykonane samodzielnie.
Jak zawodnicy nawigują podczas Rajdu Dakar?
Roadbook to najważniejsze urządzenie na Dakarze
© Marcelo Maragni/Red Bull Content Pool
Zawodnicy mają systemy GPS pomagające czytać dane z roadbooka, który określa trasę, punkty orientacyjne i odległości do każdego z nich, a także ostrzega przed przeszkodami i możliwymi zagrożeniami. Oczywiście mogą też podążać śladami kół swoich rywali licząc na to, że ci dobrze nawigowali. Najważniejszym urządzeniem jest jednak roadbook, który nieustannie musi być aktualizowany na bieżąco z upływającymi kilometrami.
Jakie kategorie pojazdów rywalizują w Rajdzie Dakar?
W 2025 roku w Rajdzie Dakar wystartuje ponad 800 zawodników rywalizujących w siedmiu kategoriach pojazdów: motocykle, samochody, Challenger, SSV, ciężarówki, M1000 oraz Classic.
Pierwszy Rajd Dakar w 1979 roku obejmował samochody, motocykle i ciężarówki. Kolejne kategorie dodano później:
- Challenger (T3) i SSV (T4): lekkie pojazdy UTV i buggy, wprowadzone w 2017 roku
- M1000: prototypy z innowacyjnymi technologiami, takimi jak napęd wodorowy.
- Classic: klasyczne pojazdy, które brały udział w dawnych edycjach Dakaru, m.in. Porsche 924, Toyota Land Cruiser czy Mitsubishi Pajero.
Jakie są najbardziej pamiętne momenty w historii Rajdu Dakar?
W latach 80. i 90. Rajd Dakar był zdominowany przez wielkie gwiazdy sportów motorowych, takie jak Didier Auriol, Ari Vätanen, czy René Metge. W najtrudniejszym rajdzie świata chętnie też brali udział znani kierowcy, jak chociażby zwycięzca Le Mans Jacky Ickx. Triumfy Vatanena oraz Juhy Kankkunena dla Peugeota pod koniec lat 80. były pełne dramatyzmu, ale dzięki temu przyciągnęły uwagę publiczności i sprawiły, że Dakar stał się ważną imprezą. W tej samej epoce ścigały się również szalone wyścigowe ciężarówki Daf napędzane sześcioma turbo, które były szybsze nawet od samochodów, udowodniły, że innowacja i ekscentryczność idą w parze na Rajdzie Dakar.
Kurz to nieodłączna część Dakaru
© Marcelo Maragni/Red Bull Content Pool
Spośród wszystkich tych nazwisk to jednak Stéphane Peterhansel stał się największą gwiazdą rajdu i w 2021 roku odniósł swoje 14. zwycięstwo na Dakarze! Francuz ściga się w najtrudniejszym rajdzie świata od 1988 roku, a swoje pierwsze sześć zwycięstw odniósł na motocyklu, po czym przesiadł się do samochodu. Jest rekordzistą zarówno pod względem zwycięstw w klasyfikacji generalnej w kategorii motocykli, jak i samochodów, w której wygrywał za kierownicą Mitsubishi, Mini i Peugeotem, a teraz zmierza zaprowadzić na szczyt Audi.
W 2001 roku Jutta Kleinschmidt została pierwszą kobietą, która wygrała Rajd Dakar, a spuścizna Niemki jest kontynuowana przez takie zawodniczki jak Cristina Gutiérrez, Laia Sanz, czy Dania Akeel. W 2009 roku Giniel De Villiers został pierwszym afrykańskim zwycięzcą, a w sezonie 2011 Nasser Al-Attiyah jako pierwszy kierowca z Bliskiego Wschodu sięgnął po Beduina. Teraz Katarczyk pojawi się na starcie 46. edycji z hattrickiem na koncie i apetytem na czwarty tytuł. Z kolei w 2022 roku 20-letni Seth Quintero pobił rekord największej liczby etapowych zwycięstw w Rajdzie Dakar, odnosząc 12 triumfów. W 2024 roku Carlos Sainz wygrał w klasie Ultimate, prowadząc elektryczne Audi RS Q e-tron.
Czy Rajd Dakar może zostać zdominowany?
Rajd Dakar to impreza, w której nigdy nic nie jest pewne, ale KTM przez 18 edycji z rzędu zdominował kategorię motocykli. Ta passa rozpoczęła się w 2001 roku, gdy Fabrizio Meoni zwyciężył na KTM LC4 660R. Kolejne triumfy przyniosły zespołowi pięć wygranych Marc Coma i pięć Cyril Despres. Podczas tego okresu dominacji Red Bull KTM Factory Racing wygrał wszystkie 11 edycji Dakaru rozgrywanych w Ameryce Południowej.
Jak zmieniał się Rajd Dakar na przestrzeni lat?
Dzięki pomysłowi francuskiego poszukiwacza przygód Thierry'ego Sabine'a - Rajd Dakar powstał w 1979 roku jako Rajd Paryż-Dakar, prowadząc przez Francję do Afryki z metą w Dakarze w Senegalu. Bardzo szybko stał się stałym punktem w międzynarodowym kalendarzu sportów motorowych i pierwszym ważnym wydarzeniem w ciągu roku, przed Rajdem Monte Carlo.
Trasa zmieniała się co roku, a Dakar zwiedził całą Afrykę, odwiedzając m.in. Kair, czy nawet Kapsztad. W 2009 roku impreza przeniosła się aż do Ameryki Południowej, gdzie rajd gościł w Argentynie, Chile, Peru i Boliwii, przemierzając Andy, czy pustynię Atacama. Dziesięć lat później Dakar przeniósł się na Bliski Wschód, aby eksplorować Arabię Saudyjską, w której nie brakuje niesamowitych miejsc do kontynuowania tej niezwykłej przygody.
Cyril Despres na Rajdzie Dakar 2020
© Marcelo Maragni/Red Bull Content Pool
Jak przyszłość czeka Rajdu Dakar?
Po przygodach w Europie, Afryce i Ameryce Południowej, Arabia Saudyjska stała się nowym domem Rajdu Dakar. Organizatorzy planują rozszerzyć trasę na inne kraje Bliskiego Wschodu, a dzięki nowym kategoriom, takim jak Challenger, Dakar staje się bardziej dostępny dla młodych talentów i mniejszych zespołów.
Z planem osiągnięcia neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do 2030 roku, kategoria M1000, oparta na technologii wodorowej, napędza technologiczną przyszłość nie tylko rajdu, ale również motoryzacji.
Koniecznie pobierz darmową aplikację Red Bull TV i oglądaj Dakar na wszystkich swoich urządzeniach! Pobierz aplikację tutaj
Dowiedz się więcej