Rajdy cross country
Wszystko, co musisz wiedzieć o Rajdzie Dakar 2024
Zanim prawie 800 zawodników ruszy w szaloną podróż do 1000-letniego miasta Al-Ula, zbieramy wszystkie informacje, jakie musisz wiedzieć o Rajdzie Dakar 2024!
Dowiedz się więcej
Zaledwie kilka dni po Nowym Roku ruszy 46. edycja Rajdu Dakar, który jak obiecują organizatorzy, będzie najdłuższy i najtrudniejszy od czasu przeniesienia do Arabii Saudyjskiej. Nieustraszeni kierowcy będą musieli przemierzyć wydmy, góry i udać się w głąb rozległej pustyni Empty Quater podczas szalonej podróży z jednego wybrzeża Półwyspu Arabskiego na drugi.
Mamy dla was krótki przewodnik po Rajdzie Dakar 2024, żebyście również byli gotowi na najtrudniejszy rajd świata.
01
Czym jest Rajd Dakar?
Dakar to długodystansowy rajd pojazdów terenowych. Po części czysta przygoda, po części zacięty wyścig. Podczas Rajdu Dakar zawodnicy przemieszczają się drogami publicznymi na odcinki specjalne, które muszą pokonać w jak najszybszym czasie zaliczając wszystkie punkty kontrolne, co jest bardzo trudnym zadaniem, bo wymaga wręcz bezbłędnej nawigacji w pustynnym terenie. Uczestnicy muszą być szybcy, wszechstronni i niezwykle sprawni. Podczas każdego z kilkunastu etapów kierowcy spędzają w swoich pojazdach niemal cały dzień zmagając się ze zdradliwym terenem. Częste awarie to chleb powszedni w tym sporcie, więc znajomość mechaniki i umiejętność szybkich napraw jest niezbędna.
Rajd Dakar 2024: Team Audi RS-Q
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
Rajd Dakar 2024: Team Audi
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
Rajd Dakar 2024: Matthias Walkner
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
Dakar Rally 2024: Matthias Walkner w akcji
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
Zawodnicy muszą również być w stanie "czytać" trasę pod kątem czyhających dookoła przeszkód i być w stanie radzić sobie w każdym terenie - od wydm, przez skaliste doliny, aż po góry, czy nawet bagna. Wszystko to podczas bardzo szybciej jazdy i przy dokładnej nawigacji przy użyciu danych z GPS i roadbooka. W przypadku zgubienia trasy, uczestnicy dostają kary czasowe, ale wracanie na właściwe tory wydaje się być nieodłączną częścią przygody.
Chcesz zobaczyć, o co w tym wszystkim chodzi? Bądź na bieżąco ze wszystkimi wydarzeniami z każdego etapu Rajdu Dakar 2024 na Red Bull TV.
Obejrzyj fragmenty ostatniego Rajdu Dakar poniżej:
9 min
Etap 14: Zwycięzcy Rajdu Dakar 2023
Kevin Benavides wyrywa zwycięstwo na ostatnim etapie i dołącza do Nasser Al-Attiyah i Austin Jonesa na najwyższym stopniu podium.
02
Kiedy odbędzie się Rajd Dakar 2024?
Rajd Dakar 2024 otworzy Prolog w piątek, 5 stycznia, a zwycięzców poznamy na mecie w piątek 19 stycznia.
03
Gdzie odbywa się Rajd Dakar 2024?
Rajd Dakar 2024 odbywa się w Arabii Saudyjskiej. Startuje w Al-Ula. Trasa przebiega przez cały kraj, a impreza kończy się w Yanbu.
Więcej informacji o Rajdzie Dakar
04
Jak długi jest Rajd Dakar 2024?
Całkowita długość trasy Rajdu Dakar 2023 wynosi 7 891 kilometrów, z czego 4 727 kilometrów to odcinki specjalne, na których mierzony jest czas do klasyfikacji generalnej. W tym roku wprowadzono nową koncepcję rajdu - 48-godzinny wyścig na czas, w którym zawodnicy do 16:00 pierwszego dnia muszą dotrzeć do jednego z ośmiu biwaków, gdzie spędzą noc. Mają do dyspozycji minimalną ilość sprzętu i zapasów oraz zaledwie dwie godziny na dokonanie napraw przed położeniem się do łóżek. Etap będą kończyć od 7 rano następnego dnia.
05
Ile etapów składa się na Rajd Dakar?
Rajd Dakar składa się z 12 etapów oraz prologu, który otwiera imprezę 5 stycznia.
Dakar 2023 champion Kevin Benavides
© DPPI/Red Bull Content Pool
06
Jak powstał Rajd Dakar?
Rajd Dakar pierwotnie został powołany do życia jako Rajd Paryż-Dakar, który po raz pierwszy formalnie odbył się w 1979 roku, a zawodnikcy ścigali się na trasie z Paryża we Francji, przez Hiszpanię do Maroka i w głąb Sahary, a kończących w Dakarze w Senegalu. Była to wizja legendarnego poszukiwacza przygód Thierry'ego Sabine'a, który wziął udział w wyścigu z Abidżanu na Wybrzeżu Kości Słoniowej do Nicei we Francji. Zgubiwszy się na Saharze, został cudem uratowany i wpadł na pomysł, że długodystansowy wyścig terenowy może być ostatecznym sprawdzianem szybkości, wytrzymałości, determinacji i umiejętności nawigacyjnych. I tak właśnie powstał Rajd Dakar.
Dakar Rally 2024: Nasser Al-Attiyah's Prodrive Hunter
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
07
Jakie są zasady Rajdu Dakar?
Rajd Dakar to największy rajd na świecie, rozgrywany zgodnie z zasadami Mistrzostw Świata FIA W2RC. Zawodnicy pokonują tysiące kilometrów po drogach publicznych, aby dotrzeć do startu odcinków specjalnych. Zawodnicy zazwyczaj startują w kolejności zgodnej z klasyfikacją odcinka specjalnego poprzedniego etapu, a niestawienie się na starcie na czas wiąże się z karą czasową.
Dokładna trasa odcinka utrzymywana jest w tajemnicy aż do startu każdego etapu, przed którym rozdawany jest roadbook. Zawodnicy dysponują GPS-em, ale roadbook jest jedynym źródłem informacji o punktach orientacyjnych i zagrożeniach na trasie. Następnie ścigają się w zdradliwym terenie, aby ukończyć etap w jak najkrótszym czasie - próbując znaleźć drogę przez nieznany i zazwyczaj niebezpieczny obszar bez zgubienia się po drodze. Po ukończeniu etapu zawodnicy muszą wrócić na biwak - ogromny i mobilny park serwisowy z mechanikami, cateringiem, gorącymi prysznicami i kamperami. Na etapach maratońskich uczestnicy śpią w namiotach, bez żadnych pojazdów pomocniczych ani mechaników, dodatkowo tylko oni sami mogą naprawiać swoje pojazdy.
Dakar Rally 2024: Sam Sunderland
© Kin Marcin/Red Bull Content Pool
08
Jak zawodnicy poruszają się po Rajdzie Dakar?
Zawodnicy mają systemy GPS pomagające czytać dane z roadbooka, który określa trasę, punkty orientacyjne i odległości do każdego z nich, a także ostrzega przed przeszkodami i możliwymi zagrożeniami. Oczywiście mogą też podążać śladami kół swoich rywali licząc na to, że ci dobrze nawigowali. Najważniejszym urządzeniem jest jednak roadbook, który nieustannie musi być aktualizowany na bieżąco z upływającymi kilometrami.
09
Jakie są kategorie na Rajdzie Dakar?
W Rajdzie Dakar 2024 wystartuje łącznie aż 778 zawodników w ośmiu kategoriach: Motocykle, Quady, Samochody, Challenger, SSV, Ciężarówki, M1000 i Classic. Podczas pierwszej odsłony rajdu w 1977 roku wystartowały tylko samochody, motocykle i ciężarówki, a quady i inne kategorie zostały dodane później. Kategoria Challenger (T3) i SSV (T4) to pojazdy UTV lub buggy przeznaczone do wyścigów terenowych, które dołączyły do rywalizacji w 2017 roku. Kategoria M1000 jest przeznaczona dla prototypowych pojazdów wykorzystujących innowacyjną technologię, takich jak napędzany wodorem KH-7 Epsilon. Z kolei klasa Classics została dodana w 2021 roku i obejmuje zabytkowe pojazdy z poprzednich rajdów Dakar. Niektóre mają nawet 50 lat.
Dakar founder Thierry Sabine
© DPPI
10
Jakie są najsłynniejsze momenty w historii Rajdu Dakar?
W latach 80. i 90. Rajd Dakar był zdominowany przez wielkie gwiazdy sportów motorowych, takie jak Didier Auriol, Ari Vätanen, czy René Metge. W najtrudniejszym rajdzie świata chętnie też brali udział znani kierowcy, jak chociażby zwycięzca Le Mans Jacky Ickx. Triumfy Vatanena oraz Juhy Kankkunena dla Peugeota pod koniec lat 80. były pełne dramatyzmu, ale dzięki temu przyciągnęły uwagę publiczności i sprawiły, że Dakar stał się ważną imprezą. W tej samej epoce ścigały się również szalone wyścigowe ciężarówki Daf napędzane sześcioma turbo, które były szybsze nawet od samochodów, udowodniły, że innowacja i ekscentryczność idą w parze na Rajdzie Dakar.
Spośród wszystkich tych nazwisk to jednak Stéphane Peterhansel stał się największą gwiazdą rajdu i w 2021 roku odniósł swoje 14. zwycięstwo na Dakarze! Francuz ściga się w najtrudniejszym rajdzie świata od 1988 roku, a swoje pierwsze sześć zwycięstw odniósł na motocyklu, po czym przesiadł się do samochodu. Jest rekordzistą zarówno pod względem zwycięstw w klasyfikacji generalnej w kategorii motocykli, jak i samochodów, w której wygrywał za kierownicą Mitsubishi, Mini i Peugeotem, a teraz zmierza zaprowadzić na szczyt Audi.
W 2001 roku Jutta Kleinschmidt została pierwszą kobietą, która wygrała Rajd Dakar, a spuścizna Niemki jest kontynuowana przez takie zawodniczki jak Cristina Gutiérrez, Laia Sanz, czy Dania Akeel. W 2009 roku Giniel De Villiers został pierwszym afrykańskim zwycięzcą, a w sezonie 2011 Nasser Al-Attiyah jako pierwszy kierowca z Bliskiego Wschodu sięgnął po Beduina. Teraz Katarczyk pojawi się na starcie 46. edycji z hattrickiem na koncie i apetytem na czwarty tytuł. Z kolei w 2022 roku 20-letni Seth Quintero pobił rekord największej liczby etapowych zwycięstw w Rajdzie Dakar, odnosząc 12 triumfów.
4 min
Historia Rajdu Dakar
Zobacz najważniejsze momenty w historii Rajdu Dakar
11
Które zespoły są najbardziej utytułowane w historii Rajdu Dakar?
Z 232 etapowymi zwycięstwami, ognisto-pomarańczowy KTM jest jeżdżącą legendą Rajdu Dakar. Austriacki producent wygrał aż 19 razy w latach 2001-2019 oraz 2023, gdzie dodatkowo zgarnął całe podium! W poprzedniej edycji Sam Sunderland zdobył Beduina dla marki GasGas należącej również do grupy KTM. Zespół Red Bull KTM Factory Racing może pochwalić się jedną z najmocniejszych reprezentacji na paddocku na czele z broniącym mistrzowskiego tytułu i dwukrotnym zwycięzcą Kevinem Benavidesem, dwukrotnym triumfatorem Tobym Price'em i zwycięzcą z 2018 roku Matthiasem Walknerem. Z kolei w kategorii samochodów swoje okresy dominacji miały zespoły takie jak Peugeot, Mini i Volkswagen ale to Mitsubishi jest najbardziej utytułowanym producentem z 12 zwycięstwami od 1985 roku. W sezonie 2024 obrońcą tytuł jest jednak Toyota.
Sam Sunderland I Matthias Walkner
© Flavien Duhamel/Red Bull Content Pool
12
Jak Rajd Dakar zmienił się na przestrzeni czasu?
Dzięki pomysłowi francuskiego poszukiwacza przygód Thierry'ego Sabine'a - Rajd Dakar powstał w 1979 roku jako Rajd Paryż-Dakar, prowadząc przez Francję do Afryki z metą w Dakarze w Senegalu. Bardzo szybko stał się stałym punktem w międzynarodowym kalendarzu sportów motorowych i pierwszym ważnym wydarzeniem w ciągu roku, przed Rajdem Monte Carlo.
Trasa zmieniała się co roku, a Dakar zwiedził całą Afrykę, odwiedzając m.in. Kair, czy nawet Kapsztad. W 2009 roku impreza przeniosła się aż do Ameryki Południowej, gdzie rajd gościł w Argentynie, Chile, Peru i Boliwii, przemierzając Andy, czy pustynię Atacama. Dziesięć lat później Dakar przeniósł się na Bliski Wschód, aby eksplorować Arabię Saudyjską, w której nie brakuje niesamowitych miejsc do kontynuowania tej niezwykłej przygody.
13
Jaka jest przyszłość Rajdu Dakar?
Stéphane Peterhansel w Audi RS Q e-tron
© DPPI/Red Bull Content Pool
Po przygodach w Europie, Afryce i Ameryce Południowej, Arabia Saudyjska zapewnia stabilną bazę dla Rajdu Dakar, otwierając kraj dla zawodników i mediów. Dakar polega na przekraczaniu granic i istnieją długoterminowe ambicje, aby przenieść go do innych krajów na Bliskim Wschodzie, a nawet z powrotem do Afryki. Sam rajd powiększył się o nowe kategorie, w tym szczególnie ważną klasę Challenger, która jest bardziej przystępna cenowo dla mniejszych zespołów, otwierając konkurencję dla następnego pokolenia kierowców. Mając na celu osiągnięcie neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do 2030 r., Dakar stał się wylęgarnią nowoczesnych technologii wyścigowych, czego najlepszym przykładem jest Audi RS Q E-Tron, czy najnowocześniejsze pojazdy klasy M1000, w której swój potencjał pokaże elektryczny motocykl Tacita Discanto, czy napędzany wodorem KH-7 Epsilon.
Toby Price na chrapkę na trzeci tytuł na Dakarze
© Flavien Duhamel/Red Bull Content Pool
14
Gdzie mogę oglądać Rajd Dakar?
Oglądaj serię Dakar Daily, w której znajdziesz relacje z każdego etapu, wywiady z zawodnikami oraz kulisy najtrudniejszego rajdu świata na Red Bull TV.
Koniecznie pobierz darmową aplikację Red Bull TV i oglądaj Dakar na wszystkich swoich urządzeniach! Pobierz aplikację tutaj
Dowiedz się więcej