Muzyka
Polski rap ma się świetnie, ale… to oni robią furorę na świecie
Jeszcze kilka miesięcy temu znani byli tylko w Irlandii, dziś są zapraszani na największe festiwale na całym świecie. W tym w Polsce. Bo Kneecap gdzie się nie pojawią, tam robią furorę.
Dlaczego polski rap nie może przebić się na świecie? Bo polscy raperzy rapują w niezrozumiałym globalnie języku. To najczęstsza odpowiedź. A gdyby zaczęli to robić po irlandzku? Przykład grupy Kneecap, której twórczość opiera się na języku, którego – za Wikipedią – używa około 80 tys. osób pokazuje, że można. W kwietniu 2025 r. wystąpią na słynnym amerykańskim festiwalu Coachella, a kilka miesięcy później ruszą w trasę po największych festiwalach w Europie. Mimo że trudno ze sceny zrozumieć, o czym rapują.
Język irlandzki to język z grupy celtyckich, wykształcony już kilka wieków przed naszą erą. Jednak, ponownie za Wikipedią, „począwszy od XVII wieku, głównie z powodu utraty przez Irlandię suwerenności na rzecz Anglii, literatura w języku irlandzkim zaczęła zanikać, a wraz z nią język”. Trójka hiphopowców z Kneecap stanęła w jego obronie, choć na samym początku nie mieli wcale w planach kariery muzycznej. Znakomicie ich historię ogląda się w filmie „Kneecap. Hiphopowa rewolucja”, nakręconym w stylu „Trainspotting” i „Snatch”. To od niego zaczęła się międzynarodowa sława trójki z Belfastu. Trio - MC Mo Chara, Móglaí Bap i DJ Provaí -- powstało w 2017 roku, ale dopiero premiera filmu na słynnym festiwalu Sundance (wyróżniona potem nagrodą publiczności), zwróciła na nich uwagę tysięcy widzów i słuchaczy spoza zielonej wyspy.
Kneecap na Red Bull Stage
© Philipp Carl Riedl / Red Bull Content Pool
Po tym, jak na wspomniany festiwal przyjechali sfabrykowanym radiowozem, z odpalonymi racami w rękach, „Guardian” nazwał ich jednym z najbardziej kontrowersyjnych zespołów od czasów Sex Pistols. „LA Times” porównał charyzmą do młodego Eminema. A „New Musical Express” napisał, że „Fine Art” – wydany w 2024 roku album Kneecap – brzmi jak „poezja na ścianie nocnego klubu”. Płyta wyprodukowana przez cenionego producenta Toddla T i z udziałem innych robiących obecnie w świecie furorę muzyków z zespołu Fontaines D.C., w przebojowy sposób łączy rap po irlandzku z punkową werwą, humorem i młodzieńczym buntem, niczym kiedyś Beastie Boys.
Nie przez przypadek to właśnie oni zostali w 2022 roku zaproszeni jako goście specjalni muzycznego pojedynku Red Bull SoundClash w Dublinie (Mango & Mathman vs. Aby Coulibaly & Monjola) i nie w drodze losowania zaprosił ich w 2024 r. do swojego słynnego programu The Tonight Show Jimmy Fallon. Rok później Kneecap ruszą w trasę po Australii, potem po Stanach i największych festiwalach w Europie. Ich występy ogłoszono już na Sziget Festival w Budapeszcie i na OFF Festivalu w Polsce. „Zetknięcie się z mocnym, irlandzkim rapem w wykonaniu tego tria to zupełnie nowe doświadczenie. O ich koncercie w Katowicach będzie się mówiło długo i głośno” – przekonuje Artur Rojek, dyrektor artystyczny OFF-a.
Zanim ruszysz pod scenę, zobacz dokument Red Bulla „Origins: The Story of Irish Hip Hop” przedstawiający historię irlandzkiego hip-hopu na przestrzeni ostatnich czterech dekad. Oczywiście z udziałem chłopaków z Kneecap.
52 min
ORIGINS - Historia irlandzkiego hip-hopu
Red Bull prezentuje porywający film dokumentalny ORIGINS o historii irlandzkiego hip-hopu. Zobacz, jak powstały tak przebojowe składy jak Kneecap i co mają do powiedzenia.
